derslercix

İnsan toplumlarının, zaman ve yer gösterilerek ve doğru olarak kültür ve medeniyetlerini inceleyen, hayatlarını, çeşitli ilişkilerini anlatan bir bilim.

İnsan topluluklarının yaşayışları (klan, site, devlet, imparatorluk), savaşları (yapılan çeşitli savaşlar, barışlar, antlaşmalar) meydana getirdikleri medeniyetler (hükümet ve idare, askerlik, hukuk, din, güzel sanatlar, tarım, ticaret v.b.) tarihî olaylar arasında yer alır ve tarih biliminin konusunu meydana getirir.
Zaman ve yer gösterilerek incelenen tarih olaylarında, zaman ölçüsü olarak yıl, ay ve gün kullanılır. Olayların birbirine karışmaması, bir olayın başka bir olaya etkisinin anlaşılabilmesi için bu olayların zaman sırasına göre düzenlenmesi esastır. Zamanla ilgili bu şartlar içinde, yere verilen önem de büyüktür.
Tarihin meydana gelmesi, insanların dünya üzerinde yaşamaya başladıklarından çok sonradır. Bu da ancak, yazının bulunması ile başlamıştır. Yazının bulunması, zamanımızdan ancak 5 – 6.000 yıl önce olduğuna göre, tarihin başlaması, insanın aşağı yukarı ömrü olarak kabul edilen 50.000 yıla göre pek yeni sayılır.
Tarih, yazının bulunmasına göre iki ana bölüme ayrılırlar :
1 – Tarih Öncesi Devri (Yazının bulunmasından önceki devir),
2 – Tarih Devri (Yazının bulunmasından günümüze kadar).
Tarih Öncesi Devri, o zamandan kalan ev eşyalarının ve araçlarının yapılışına ve kullanılan malzemeye göre bölümlere ayrılmıştır. Kalan eşya ve malzemenin eskilerine toprağın alt tabakalarında rastlanmıştır. Bunlar, kaba şekilde taştan yapılmış birtakım silâh ve araçlardır. Toprağın üst tabakalarına çıkıldıkça eşya ve araçların daha özenilerek yapıldığı, taştan yapılanların üzerlerinin cilâlandığı görülmüştür. Daha yeni toprak katlarında ise madenlerden yapılan araçlar bulunmuştur. Bu araçlardan eskileri bakırdan, sonrakiler tunçtan ve en yenileri demirden yapılmıştır. Maden devri ite birlikte yazı da bulunmuş olduğundan, tarih devri bu zamanda başlamıştır.
Tarih Öncesi Devri üçe ayrılır:
1 – Yontma taş devri,
2 – Cilâlı Taş Devri.
3 – Maden Devri (Bakır, Tunç, Demir)
İnsan topluluklarının yaşayışlarında görülen önemli değişikliklere göre, tarih devri de birtakım bölümlere ayrılmıştır. Bu ayırma daha ziyade öğretimde bir kolaylık sağlamak içindir. Çünkü tarih olayları bir yerde bitip diğer bir yerde başlamaz; durmadan birbirlerini takip eder ve biri diğerinin sebebi veya neticesi olur. Diğer taraftan yeni bir çığır açılmasına sebep olan önemli bir olayın, diğer kıtalarda yaşayan insanlara tesiri olmayabilir. Meselâ Ortaçağın başı sayılan Batı Roma imparatorluğumun ortadan kalkması olayı. Hint ve Çin`de yaşayan insanlar üzerinde hiç de önemli bir değişiklik yapmamıştır. Bununla beraber, son zamanlarda medeniyet çok ilerlemiş olduğundan, herhangi bir ülkede meydana gelen önemli bir olay bütün insanları tesiri altında bırakmaktadır. Fransız ihtilâli, dünya üzerinde geniş ölçüde hürriyet ve demokrasi fikrinin gelişmesine ve yayılmasına sebep olmuştur, ikinci Dünya Savaşı`nın siyasî ve ekonomik bakımdan her memlekette etkisi görülmüştür.
Tarih Devri dörde ayırır :
1 – ilkçağ : Yazının bulunmasından (M. Ö. 4000-3000) Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışı tarihi olan M.Ö. 476 senesine kadar devam eder.
2 – Ortaçağ : İlkçağın sonundan İstanbulun Türkler tarafından fethi tarihi olan M.S. 1453 yılına kadar sürer.
3 – Yeniçağ : Ortaçağ`ın bitiminden Fransa İhtilâli`nin başlangıcı olan M.S. 1789 yılına kadar devam eder.
4 – Yakınçağ : Fransa ihtilâlinden bugüne kadar gelir